Trường Mầm non xã Sơn Dung

Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp trường

Quản trị 15/12/2020 Lượt xem: 503

PHẦN MỞ ĐẦU
I. Đặt vấn đề
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục mầm non là một nền tảng đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân. Việc chăm sóc và giáo dục trẻ ở các trường mầm non là hết sức quan trọng, giúp trẻ hình thành những hiểu biết ban đầu.
Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là thật sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như là người giáo viên thứ 2 trong công tác tổ chức hướng dẫn cho trẻ thoả mãn như cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thông qua đó nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.
Thật vậy, môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học, trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thoả mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ kích thích trẻ hoạt động và sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm tư, nguyện vọng, mong ước của trẻ với cô, với bạn bè nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn.
II. Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu
Mục tiêu của đề tài là xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm để trẻ được học trong một môi trường lôi cuốn, hấp dấn để lúc nào trẻ cũng muốn được vui chơi, được trải nghiệm. Qua đó phát huy tính tích cực của trẻ trong các hoạt động từ đó trẻ mạnh dạn, tự tin hơn tạo điều kiện cho cá nhân hoạt động mạnh dạn hơn. Nhằm phát triển nhân cách toàn diện của trẻ.
III.Các biện pháp tiến hành giải quyết vấn đề
Trong qua trình thực hiện những giải pháp như sau:
* Giải pháp 1: Lập kế hoạch xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm.
– Biện pháp 1: Thu thập, tìm kiếm các nguyên vật liệu để xây dựng môi trường.
Lập kế hoạch cho việc xây dựng môi trường lấy trẻ làm trung tâm ngay từ đầu năm học dựa vào tình hình thực tế tại lớp học và thực tế của trường. Bằng cách thu gom nhưng nguyên vật liệu làm các đồ dùng đồ chơi ở các góc, từ phế liệu vỏ chai nhựa, lá cây, ống hút, lốp xe máy.
Tìm tòi và làm một số vật dụng trang trí ở các góc như âm nhạc, góc thiên nhiên từ vỏ lon bia, cây tre, từ chai nhựa tạo thành những con vật ngộ nghĩnh…….. tận dụng những nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương. Huy động phụ huynh đóng góp sách truyện để tạo góc thư viện cho trẻ.
– Biện pháp 2: Sắp xếp vị trí các góc hoạt động trong lớp cho phù hợp.
Xây dựng các góc trong lớp sắp xếp ở vị trí nào cho phù hợp, để các đồ vật, đồ chơi cho trẻ sử dụng. Các kệ đồ dùng và đồ chơi để vừa ngang tầm với trẻ để trẻ dễ lấy và dễ cất sau khi sử dụng xong.
– Biện pháp 3: Tuyên truyền với phụ huynh về việc xây dựng môi trường học tập cho trẻ.
Kế hoạch tuyên truyền với phụ huynh trong việc xây dựng môi trường giáo dục cho lớp ngay từ cuộc họp đầu năm để tận dụng mọi nguồn lực có hiệu quả.
Ngoài ra còn kiểm tra lại cơ sở vật chất của lớp ngay từ đầu năm để có kế hoạch bổ sung.
* Giải pháp 2: Xây dựng môi trường giáo dục trong lớp học
– Biện pháp 1: Trang trí hình ảnh.
Đây là một khâu không thiếu phần quan trọng trong việc lôi cuốn, thu hút trẻ hào hứng vào các hoạt động, trang trí phải linh hoạt, phải khoa học, phải đẹp và phải phù hợp với chủ đề. Phải trang trí theo hình thức cuốn chiếu của từng chủ đề.
Mỗi tuần phải trang trí với hình ảnh phù hợp.
Ví dụ: Chủ đề: Bản thân

Khi trang trí chủ đề nhánh xong qua chủ đề khác ta tháo xuống và dán chủ đề khác vào.
Hình ảnh sưu tầm phải rõ ràng, màu sắc đẹp, có thể tích hợp chữ viết vào các bức tranh. Đặc biệt là khuyến khích sản phẩm trẻ tự làm.
Hình ảnh dán phải vừa tầm mắt với trẻ, không cao quá, không thấp quá.
Trang trí các mảng phải phù hợp và đảm bảo an toàn cho trẻ. Phù hợp với sự phát triển của trẻ và lôi cuốn trẻ.
– Biện pháp 2: Sắp xếp góc chơi cho phù hợp.
Xây dựng các góc hoạt động khác nhau trong lớp nhằm tạo điều kiện cho trẻ hoạt động cá nhân, hoặc theo nhóm nhỏ nhiều hơn, hình thức hoạt động phong phú đa dạng hơn. Giúp trẻ tìm hiểu, khám phá cái mới, hoạt động với đồ vật để rèn kỹ năng.
+ Khu vực góc đóng vai.
Là nơi trẻ tổ chức các trò chơi đóng vai, trẻ rất thích chơi ở các góc gia đình và tìm thấy ở đây sự liên kết giưa gia đình và lớp học. trẻ được tự do suy nghĩ liên tưởng và đóng các vai: Bác sĩ, giáo viên, cha mẹ….trẻ khám phá tìm hiểu các vai mà trẻ đóng. Khu vực đóng vai thể hiên nền văn hóa cộng đồng và gia đình.
Góc đóng vai cần không gian rộng và cố định nên bố trí trong lớp học hoặc ngoài sân. Có thể đặt một ngôi nhà, cửa hàng, bệnh viện…trẻ thường mở rộng phạm vi chơi ở các khu vực khác trong lớp khi chúng đi mua hàng, đi làm hoặc đi thăm bạn.
Khu vực này cần mở rộng khi trẻ hứng thú hơn, đồ chơi phải được sắp sếp lại cho phù hợp với những chủ đề, để tạo cho trẻ nhiều cơ hội khám phá hơn.

+ Góc sản trưng bày sản phẩm
Tạo hình là một hoạt động nghệ thuật được trẻ ưa thích, tạo cho trẻ thử nghiệm, sáng tạo, khám phá mới, thích thú, tiếp nhận cảm xúc về sảm phẩm của chính trẻ tạo ra và trưng lên cho cả lớp cùng xem.
Thực tế trên khu vực này gồm các góc nhỏ, cung cấp cho trẻ những nguyên vật liệu và cơ hội hoạt động khác nhau, chẳng hạn như vẽ bằng ngón tay, bút màu, bút dạ, tô màu, nặn, cắt dán ..
Hằng ngày cần lưa chọn phương tiện thể hiện tùy theo ý muốn trong hoạt động tạo hình, tiến trình hoạt động quan trọng hơn kết quả, giáo viên không nên hướng trẻ làm theo ý mình hoặc làm hỗ trợ, các vật liệu được để lên bàn để chỗ trẻ dễ lấy, những chiếc kéo trong hộp hoặc cốc đựng to.
Các hoạt động tạo hình được tiến hành trên các bề mặt bàn, tường giá vẽ, trên sàn nhà và hành lang.
Khu vực này cần mở rộng khi trẻ hứng thú hơn, đồ chơi phải được sắp sếp lại cho phù hợp với những chủ đề, để tạo cho trẻ nhiều cơ hội khám phá hơn.

Cần chuẩn bị các nguyên vật liệu đầy đủ để trẻ lựa chọn, ngoài ra cần tận dụng các nguyên vật liệu mở để trẻ sáng tạo.
+ Góc thiên nhiên, góc khoa học
Trẻ nhỏ rất thích tìm hiểu môi trường xung quanh, đặc biệt là thích chăm sóc cây cối, con vật nuôi theo dõi chúng lớn lên như thế nào?

Hình 1: Góc thiên nhiên Hình 2: Bé chăm sóc cây
Vườn rau là nơi tập cho trẻ kĩ năng chăm sóc cây cối, làm quen với các loại rau khác nhau cung như ích lợi của chúng. Trẻ có thể tận mắt nhìn thấy sản phẩm của mình và điều đó thúc đẩy ham muốn tiếp tục tham gia. Biết được các điều kiện cần thiết để trồng cây, đặc điểm của đất đai, các nhóm, loại thực vật, những thay đổi của chúng theo mùa…..ngoài ra khi trồng rau trẻ có thể biết được về rau sạch, các quy tắc bảo vệ chúng.
Khi chơi trẻ khám phá sự đa dạng của động vật, thực vật và các vật liệu thiên nhiên, hình thành ở trẻ thái độ tôn trọng và có trách nhiệm với sự vật quanh mình.
Cách bố trí góc thên nhiên và khoa học như sau
Trong góc và ngoài hiên có thể đặt những quả cân cho trẻ làm thí nghiệm sự thăng bằng, các hạt để trồng cây và theo dõi sự nảy mầm, con vật để chăm sóc hằng ngày và quan sát sự thay đổi của chúng.
Khu chơi với cát, nước đặt ở gần nơi nguồn nước có đồ dùng cho trẻ chơi. Khi trẻ hứng thú giáo viên giáo viên có thể bổ xung trò chơi với bong bóng xà phòng , thí nghiệm với nước.
Ở góc này trẻ học đước rất nhiều điều về kĩ năng nhân thức: Trẻ biết hạt giống được nảy mầm như thế nào, phân loại cây theo hình dáng và màu sắc. nhận biết cây xanh cần nước và không khí cung như chất dinh dưỡng ở đất, nhận biết côn trùng kiếm ăn như thế nào?….

Những nguyên vật liệu cũng rất quan trọng trong góc này, nó giúp trẻ tạo nên tiến trình lĩnh hội tri thức.
+ Góc xây dựng
Nội dung chơi xây dựng, sản phẩm của trò chơi lắp ghép thường gắn với chủ đề chơi của trò chơi đóng vai và gắn với chủ đề giáo dục đang triển khai.
Trẻ có thể dùng sáng tạo, đa dạng các nguyên vật liệu khác nhau.
Cần có không gian rộng, phù hợp để triển khi trò chơi xây dựng, cho trẻ sử dụng đồ chơi trong lớp các sản phẩm từ các nhóm chơi khác vào trò chơi xây dựng.
Cách bố trí xây dựng: Các hình dạng khối tạo cơ hội cho trẻ xếp hình, xây dựng theo óc sáng tạo và theo ý thích cuả mình. Xếp khối có thể thực hiện trong lớp, ngoài sân và không gian phụ
Trẻ thoả mãn theo trí trưởng tượng của mình, xây theo ý thích theo từng chủ đề, có các mối quan hệ trong khi chơi được.

Các hình khối cần thiết cho mọi lứa tuổi. Có các khối to, nhỏ các khối sơn màu, các khối bằng vỏ hộp các loại. Những khối lớn có thể xây được những ngôi nhà, ô tô, cầu và có những chỗ chơi riêng cho trẻ theo ý thích. Cần có các đồ chơi bổ sung để chơi với các khối như kí hiêu giao thông, các con vật, ô tô, máy bay, búp bê… tốt nhất giáo viên nên để các khối, các vật liệu khác trên gia mở, trên sàn nhà để trẻ dễ lấy ra và cất đi.
+ Góc âm nhạc
Âm nhạc đóng vai trò quan trọng trong chương trình mẫu giáo, đây là một hoạt động vui vẻ, giải trí khích thích vận động chân tay và được trẻ rất yêu thích. Âm nhạc cũng tạo nhiều cơ hội cho trẻ học nhiều kĩ năng, trẻ có thể thưởng thức âm nhạc một mình hay cùng với các bạn khác. Giáo viên nên bố trí góc âm nhạc ở mơi yên tĩnh, cách xa các góc khác. Ở góc âm nhạc có thể để máy cát xét, băng…trẻ có thể nghe nhạc, nghe các bài hát mẫu giáo theo chủ đề và chơi với các nhạc cụ.

*Tóm lại: Cần phải bố trí các góc hợp lí và khoa học: Những góc yên tĩnh phải sắp xếp xa những góc ồn ào. Các góc có khoảng rộng cách nhau hớp lí để đảm bảo an toàn và vận động của trẻ. Biết tạo ranh giới giữa các góc hoạt động, thay đổi vị trí các góc sau mỗi chủ để tạo cảm giác mới lạ, kích thích hứng thú của trẻ. Đặt tên các góc phải đơn giản, dễ hiểu và phù hợp với nội dung từng chủ đề đang thực hiện.
– Biện pháp 3: Lựa chọn đồ dùng, đồ chơi ở các góc.
Mỗi đồ dùng, đồ chơi phải phù hợp với độ tuổi và mục đích giáo dục trẻ theo từng chủ đề, kích thích trẻ phát triển các lĩnh vực vận động, nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm và các mối quan hệ xã hội.
Đồ dùng, đồ chơi nguyên vật liệu trong từng góc phải sắp xếp dễ lấy, dễ thấy, dễ lựa chọn.
Màu sắc, hình dạng phải đẹp, hấp dẫn trẻ đảm bảo an toàn.
Thường xuyên vệ sinh các giá đựng đồ dùng, đồ chơi cho sạch sẽ
Các loại đồ dùng của trẻ phải có nhãn, kí hiệu bằng chữ cái, số nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Trẻ tự lấy đồ dùng mà không cần sự giúp đỡ của cô.Trẻ có thể tự bảo quản đồ dùng cá nhân của mình. Như khăn lau mặt, ly uống nước, màu sáp, sản phẩm tạo hình của trẻ.
Làm đồ chơi từ nguyên vật liệu thiên nhiên, từ nguyên vật liệu mở phù hợp với từng chủ đề nhưng có thể sử dụng cho nhiều họat động khác nhau.Và đặc biệt là những nguyên vật liệu đặc trưng ở địa phương như lúa, bắp, cà phê, các loại đồ dùng ở địa phương.

Hình 2: Góc truyền thống
– Biện pháp 4: Trang trí các góc chơi.
Trang trí trước tiên là phải đẹp, hấp dẫn, lôi cuốn trẻ chú ý trang trí các góc chơi phải khoa học và phù hợp trang trí không dán cố định.
Ví dụ như: Ở góc sách truyện học đến bài thơ nào thì dán bài thơ đó. Hay góc học tập cho trẻ làm ambum theo chủ đề đó….
Không dán khít các mảng tường mà để các khoảng trống dán các sản phẩm của trẻ.
– Biệp pháp 5: Xây dựng môi trường tinh thần trong lớp học.
Môi trường tinh thần cũng góp phần vào việc trẻ tích cực hoạt động trải nghiện của trẻ.
Đối với trẻ thế giới đầu tiên là gia đình, trong thế giới đó trẻ được yêu thương chăm sóc được đáp ứng mọi nhu cầu, đặc biệt khi sống trong gia đình trẻ có cảm giác được yên tâm. Khi đến trường là một thế giới khác, mọi thứ xa lạ, bỡ ngỡ chính vì vậy tạo bầu không khí thân thiện cỏi mở vui vẻ là một điều rất quan trọng.
Trong tất cả các hoạt động của trẻ các hoạt động vui chơi đặc biệt là hoạt động ngoài trời trẻ được chơi tự do, chạy nhảy, nô đùa, xô bạn cô giáo nên nhẹ nhàng khuyên bảo chứ không dùng hình phạt và trách mắng trẻ.
Luôn quan tâm, động viên trẻ bằng các cụm từ “ Con giỏi lắm” cố lên”……
Và đặc biệt không can thiệp sâu vào quá trình trẻ chơi nếu không cần thiết.
Trong các hoạt động có chủ đích luôn lấy trẻ làm trung tâm ở đó người giáo viên là người quan sát, xây dựng nội dung giáo dục phù hợp, tổ chức, hướng dẫn còn trẻ là trung tâm. Giáo viên luôn tạo cho trẻ cảm giác thoải mái, không gò ép trẻ tạo cảm giác sợ hãi động viên, khích lệ để trẻ phát huy tính tích cực sáng tạo của mình
Tạo mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với nhau thông qua việc tổ chức các hoạt động tập thể: Trò chuyện, thảo luân theo nhóm, tổ chức sinh nhật, trưng bày sản phẩm.
Đối xử công bằng, không thiên vị bất cứ trẻ nào, luôn lắng nghe những suy nghĩ và ý kiến của trẻ.
Đây là một biện pháp vô cùng quan trọng nó tạo ra cho trẻ cảm giác thân thiện giống như gia đình nhỏ bé của mình ở nhà – ở trường.
Giải pháp 3: Xây dựng môi trường giáo dục ngoài lớp học
– Biện pháp 1: Khéo léo sáng tạo trong quy hoạch khuân viên
Vào đầu năm học bám sát theo kế hoạch của nhà trường trước sự chỉ đạo sát sao của ban lãnh đạo nhà trường, hướng dẫn, lên kế hoạch tỉ mỉ từng khu vực để xây dựng. Sau đó tôi bắt tay vào công việc của mình. Trước tiên là phụ huynh đóng góp nguyên vật liệu như cây gỗ, lá tranh đóng góp ngày công để làm trại ngoài trời để giúp trẻ trải nghiệm và tự mình khám phá, trẻ được ngắm các loại hoa, trẻ trải nghiệm thực tế trên mỗi bước đi là mỗi cảm giác khác nhau….

Sau khi hoàn thành các nhà sàn thì giáo viên làm đồ dùng để trẻ được trãi nghiêm về cuộc sông thu nhỏ trong trường như nhà sàn đồ dùng gia đình, của hàng tạp hóa, hội chợ mùa xuân và có các trò chơi như ném vòng vào cổ chai, ném bóng qua vòng …

Biết lồng ghép và tích hợp các chữ cái để tăng cường tiếng việt cho trẻ biết đồng bào dân tộc thiểu số ở môi trường xung quanh như: Trên thân cây, gốc cây, trên các bồn hoa….

– Biện pháp 2: Tận dụng mọi nguồn lực và công tác xã hội hoá.
Biết tận dụng các nguyên vật liệu, phế liệu sẵn có tại địa phương như: Lốp xe, đất, cát, đá…..

Nhờ sự đóng góp ngày giờ công của các bậc phụ huynh trong việc tạo môi trường ngoài lớp học cho trẻ. Để trẻ được trải nghiệm và thoả mãn nhu cầu vui chơi và học tập của trẻ.

Để môi trường thêm sinh động và hấp dẫn trẻ các mảng tường ở các lớp trang trí các hình ảnh về các câu chuyện cổ tích, các con vật ngỗ nghĩnh và dễ thương.

Môi trường giáo dục thực sự an toàn, vệ sinh sạch sẽ, tạo sự hấp dẫn đối với trẻ, luôn tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để trẻ khám phá.

Giải pháp 4: Phối hợp với phụ huynh xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ.
– Biện pháp 1: Trao đổi trò chuyện qua giờ đón và trả trẻ, qua các buổi họp phụ huynh.
Để phụ huynh giúp đỡ, hỗ trợ, hợp tác một cách tự giác và có hiệu quả tôi đã tuyên truyền với phu huynh thông qua chương trình giảng dạy, thông qua các buổi họp phụ huynh hay là những buổi trò chuyện lúc đón trẻ để có những sự hỗ trợ từ phía gia đình trẻ về vật chất cũng như đặc điểm tâm sinh lí của trẻ ở nhà. Qua đó trao đổi với phụ huynh những gì mà trẻ cần để gia đình bổ xung thêm vào cho trẻ khám phá.
– Biện pháp 2: Cung cấp lịch học của trẻ thông qua bảng tuyên truyền.
Giáo viên thông báo về thời gian biểu cho các bậc cha mẹ biết lịch học của trẻ để có sự hỗ trợ tự phía gia đình kịp thời.
Tạo điều kiện về thời gian và vật chất để cho trẻ học tập tốt hơn.
PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
I. Kết luận
Việc xây dựng môi trường phù hợp với đặc điểm của trẻ mầm non là khâu hết sức quan trọng, nó được coi như là người giáo viên thứ hai trong công tác chăm sóc và giáo dục. Việc tạo môi trường phải khoa học, linh động, sáng tạo, hấp dẫn để trẻ hoạt động tích cực.
Trẻ hoạt động tích cực hơn, hứng thú hơn, trẻ mạnh dạn, tự tin hơn, cá nhân được thể hiện mạnh hơn.
Trẻ có những kĩ năng cơ bản tạo ra được nhiều sản phẩm qua các chủ đề học, trẻ được trải nghiệm thực tế.
Từ những việc làm trên bản thân tôi rút ra được những kinh nghiêm cho thực hiện đề tài như sau.
Nắm vững nghiệp vụ chuyên môn, mạnh dạn áp dụng khéo léo kiến thức, kĩ năng vào quá trình giảng dạy. Nắm bắt được đặc điểm tâm sinh lí, khả năng nhận thức, kĩ năng của trẻ để thiết kế và xây dựng môi trường. Biết cách lựa chọn đồ chơi, hình ảnh, cách bố trí trong lớp phải phù hợp với độ tuổi và khả năng phát triển của trẻ. Luôn cải tiến đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn, sáng tạo có sự thu hút trẻ. Tạo cho trẻ niền say mê, hứng thú hoạt động.